Peyğəmbərlərimizin (SƏV) gözəl əxlaqı
Allah Quranda Peyğəmbərimizin (səv) çox gözəl əxlaqlı olduğunu belə bildirir:
“Nun. And olsun qələmə və qələmə alınanlara! Məhz Rəbbinin mərhəmətinə görə sən dəli deyilsən. Şübhəsiz ki, sənin üçün tükənməz bir mükafat hazırlanmışdır. Həqiqətən də, sən böyük əxlaq sahibisən! Sən də görəcəksən, onlar da – hansınızın dəli olduğunu. Şübhəsiz ki, Rəbbin Onun yolundan azanları və haqq yolda olanları daha yaxşı tanıyır”(Qələm surəsi, 1-7)
Rəbbimiz bu ayədə, həmçinin, Peyğəmbərimiz (səv) üçün tükənməz mükafat hazırlandığını bildirir. Bu, hz. Muhəmmədin (səv) hər zaman gözəl əxlaq nümayiş etdirdiyini, heç vaxt təqvadan uzaqlaşmadığını göstərir.
Peyğəmbərimizin (səv) "imanın kamilliyi gözəl əxlaqladır" 4 sözləri ilə bildirdiyi kimi, imanın əlamətlərindən biri də gözəl əxlaqdır. Buna görə gözəl əxlaqın ən yaxşı nümunələrlə öyrənmək və tətbiq etmək vacib ibadətdir.
Bu bölmədə Peyğəmbərimizin (səv) Quranda bildirilən gözəl xüsusiyyətlərindən bəzilərinə toxunacağıq.
Peyğəmbərimiz (səv) ancaq ona vəhy olunanlara tabe olmuşdur
Peyğəmbərimizin (səv) Quranda da dəfələrlə vurğulanan ən gözəl xüsusiyyətlərindən biri yalnız Allahın nazil etdiyinə tabe olması, insanların razılığını deyil, Allahın rizasını güdməsi, insanlardan çəkinmədən yalnız Allahın buyurduğunu yerinə yetirməsidir. Hətta müşriklər və digər dinlərin mənsubları Peyğəmbərimizdən (səv) öz mənfəətlərinə uyğun hökmlər tələb etmişlər. Onlar sayca çox və daha güclü olsalar da Peyğəmbərimiz (səv) Quranı və Allahın hökmlərini daima diqqət və qətiyyətlə qorumuşdur. Bir ayədə Allah Peyğəmbərimizin (səv) bu insanların təkidlərinə necə cavab verdiyini belə xəbər verir:
“Açıq-aydın ayələrimiz onlara oxunduğu zaman Bizimlə qarşılaşacaqlarına ümid etməyənlər deyərlər:
“Bizə bundan başqa bir Quran gətir və ya onu dəyişdir!” De: “Mən onu öz istəyimlə dəyişdirə bilmərəm. Mən yalnız mənə vəhy olunana tabe oluram. Əgər Rəbbimə asi olsam, böyük günün əzabından qorxaram”. De: “Əgər Allah istəsəydi, mən onu sizə oxumazdım, O da onu sizə bildirməzdi. Mən axı bundan öncə də sizin aranızda yaşamışam. Məgər bilmirsiniz?”(Yunus surəsi, 15-16)
Allah qövmünün bu rəftarlarına qarşı Peyğəmbərimizi (səv) bir çox ayəsi ilə xəbərdar etmişdir. Maidə surəsində belə buyurulur:
“Biz sənə, özündən əvvəlki kitabları təsdiqləyən və onları mühafizə edən Kitabı haqq olaraq nazil etdik. Elə isə onların arasında Allahın (sənə) nazil etdiyi (Kitabla) hökm ver. Sənə gələn haqdan ayrılıb onların istəklərinə tabe olma. Sizlərdən hər biriniz üçün bir şəriət və bir yol təyin etdik. Əgər Allah istəsəydi, sizi tək bir ümmət edərdi. Lakin (başqa-başqa olmanız) sizə verdikləri ilə sizi imtahan etməsi üçündür. Yaxşı işlər görməkdə bir-birinizlə yarışın. Hamınızın qayıdışı Allaha olacaq və O, ziddiyyətə düşəcəyiniz şeylər barəsində sizə xəbər verəcəkdir. Onların aralarında Allahın (sənə) nazil etdiyi (Kitabla) hökm ver və onların istəklərinə tabe olma. Onlardan ehtiyat et ki, Allahın sənə nazil etdiyi (hökmlərin) bəzisindən səni sapdırmasınlar. Əgər onlar üz döndərsələr, bil ki, Allah onları bəzi günahlarına görə müsibətə düçar etmək istəyir. Həqiqətən, insanların çoxu fasiqlərdir” (Maidə surəsi, 48-49)
Peyğəmbərimiz (səv) də Allahın ona vəhy etdiyindən başqasına uymayacağını qətiyyətlə təkrarlamışdır. Onun bu üstün əxlaqını xəbər verən ayələrdən biri belədir:
De: “Mən sizə demirəm ki, Allahın xəzinələri mənim yanımdadır. Mən qeybi də bilmirəm. Mən sizə demirəm ki, mən mələyəm. Mən yalnız mənə vəhy olunana tabe oluram”. De: “Məgər korla görən eyni ola bilərmi? Məgər düşünmürsünüz?”(Ənam surəsi, 50)
Peyğəmbərimiz (səv) Allah yolunda qətiyyətli və təmkinli olduğu üçün haqq din ən gözəl və ən doğru şəkildə insanlara çatdırılmışdır. İnsanların böyük bir qismi ilə müqayisə etdikdə Peyğəmbərimizin (səv) bu gözəl xüsusiyyətini daha yaxşı başa düşmək olar. İnsanların həmişə müəyyən zəiflikləri, hərislikləri olur. Böyük bir qismi dini qəbul etsə də bu zəifliklərinə məğlub olurlar. Zəifliklərindən və nəfslərinin istəklərindən xilas olmaq əvəzinə dinin hökmlərində məsuliyyətsizlik edirlər.
Məsələn, dostlarından, qohumlarından çəkinərək dinin bəzi hökmlərini yerinə yetirmir və ya dinə uyğun gəlməyən bəzi vərdişlərdən uzaqlaşmırlar. Bu səbəblə dini öz mənfəətlərinə görə şərh edir, mənfəətlərinə uyğun gələn hökmləri qəbul edir, digərlərini qulaq ardına vururlar.
Peyğəmbərimiz (səv) isə heç vaxt bu insanların istəklərinə uymamış, Allahın endirdiyinə heç bir əlavə və ya əksiltmə etmədən və heç kimdən mənfəət güdmədən ancaq Allahdan qorxub çəkinərək Quranı təbliğ etmişdir. Allah Peyğəmbərimizin (səv) bu üstün xüsusiyyətini Quranda belə bildirir:
“And olsun batmaqda olan ulduza! Sizin yoldaşınız nə (haqdan) azmış, nə də (yoldan) çıxmışdır. O, öz istəyi ilə danışmır. Bu, ona təlqin edilən bir vəhydir. Bunu ona çox qüvvətli olan öyrətdi.”(Nəcm surəsi, 1-5)
“Bilin ki, Allahın Elçisi aranızdadır. Əgər o, bir çox işlərdə sizə güzəştə getsəydi, çətinliyə düşərdiniz. Lakin Allah sizə imanı sevdirmiş, onu qəlbinizə gözəl göstərmiş, sizdə küfrə, günaha və asi olmağa qarşı nifrət oyatmışdır. Doğru yolda olanlar da bunlardır”(Hucurat surəsi, 7)